Theo Đông y, cà tím có vị ngọt, tính mát, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, hoạt huyết, tiêu viêm, thông mật, nhuận trường, điều hòa tiêu hóa, thông tiểu… Tai của quả cà tím cũng dùng nấu lấy nước uống để chữa ung độc, lở loét
Theo các nhà dinh dưỡng: 100g cà tím sinh 23 calori, có thành phần như sau: 92% nước, 5,5% glucid, 1,3% protein, 220mg kali, 15mg photpho, 12mg manhê, 10ng calci, 15mg lưu hoàng, 0,5mg sắt, 0,2mg mangan, 0,2mg kẽm, rất ít vitamin.
Các cơn sưng nóng khớp sẽ thưa dần. Có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, hạ áp huyết. Hấp cà tím (nửa kg) chấm với gừng tươi (4 lát), tỏi (tép) ăn lạt để trị táo bón. Bắc chảo lên bếp, cho dầu vào đến khi nóng thì cho gừng, hành vào phi thơm, cho gà vào xào sơ qua. Ăn nhiều thịt (nhất là thịt đỏ, lòng, hải sản…) sẽ làm tăng urê-huyết. Hoặc dùng cà tím 200g, hành 10g, gừng 5g, tỏi 10g, dầu mè, nước tương.
Sau khi nấu cà cùng thịt chín mềm thì cho các vật liệu trên vào, nêm nếm gia vị, đảo đều, lấy ra ăn nóng. Ruột quả nhiều chất nhày. Những người đi tiểu ra máu, đại tiện ra máu hay lỵ ra máu, có thể lấy rễ và cuống của quả cà tím nấu lấy nước uống. - Hạ huyết áp Dùng 3 quả cà tím, thịt heo nạc xay 200g, nước sốt cà chua 15 ml, dầu ăn, gia vị.
Chất purine có trong các loại thực phẩm này sẽ tàng trữ gây bệnh Gout (thống phong) với triệu chứng sưng khớp. Tiếp đó, đổ nước vào, cho cà, sơn tra, gia vị vào, nấu với lửa lớn đến sôi, rồi hạ lửa nhỏ nấu thêm đến chín nguyên liệu. Cách làm: Gà tơ 1 con, cà tím 200g, vị thuốc sơn tra 15g, gừng 5g, hành 10g, dầu ăn, gia vị.
- Thông tiểu, tăng thải urê và acid uric. Cà tím bổ làm đôi theo chiều dọc, bỏ ruột, ngâm nước muối, vớt ra vắt nhẹ cho ráo nước. Sau đó nhồi nhân thịt heo (đã trộn gia vị), đem rán vàng, phi hành, rồi cùng sốt cà chua để om quả cà tím.
Cà tím còn có tác dụng lợi tiểu, nhuận gan, ngừa xơ vữa động mạch do tác dụng làm giảm cholesterol. Ăn liền tù tù cà tím sẽ tăng bài xuất nước giải, thải bớt urê ra khỏi thân thể. Cà rửa sạch, cắt miếng, hành cắt khúc, gừng cắt lát, tỏi bỏ vỏ. Mỗi ngày dùng một lần, có tác dụng tiêu thực, giảm mỡ. Mỗi ngày ăn một lần. - Giảm mỡ Dùng cà tím nấu canh gà.
Gà làm sạch, bỏ nội tạng, cà tím rửa sạch, cắt miếng, gừng cắt lát; hành cắt khúc. Dưới đây là một số món ăn bài thuốc về cà tím: - đề phòng ung thư Cà tím 2 quả, cắt khúc, thịt ba chỉ 150g cắt miếng, rau tía tô, rau mùi tàu, lá lốt thái nhỏ, hành cắt khúc, tỏi thái nhỏ, cùng gia vị. Vỏ quả có violantine, một chất thuộc nhóm anthocyanosid.
- Trị viêm gan, táo bón Cà tím cắt dọc, tỏi và gừng giã nhuyễn, 3 thứ trộn với nước tương, dầu, muối, đường, đem chưng cách thủy để ăn hoặc cà tím trộn gạo đem nấu cơm dùng trong 5-7 ngày đối với chứng viêm gan.
Khi ăn cà dái dê nên ăn cả vỏ vì villantine ở vỏ quả có tính chống oxy-hóa.
Bắc chảo nóng cho dầu vào, khi dầu nóng bỏ gừng, hành phi thơm, rồi cho cà vào trộn đều, cho nước vào, nêm gia vị xào đến chín.
Cà tím thường được chế biến các món nướng, xào với dầu ăn, bung, um, xào thịt… khá ngon.
