Thực tại từ khoảng chục năm trở lại đây, cùng với quá trình hội nhập, sự bùng nổ của công nghệ thông tin, báo chí không chỉ riêng tại Việt Nam mặc cả báo chí quốc tế bước vào cuộc cạnh tranh thông báo khốc liệt. Cạnh tranh thông tin đồng nghĩa cạnh tranh để giành độc giả. Trên internet, báo chí phải cạnh tranh từng cú nhấp chuột. Và hầu hết báo điện tử hiện đều tích hợp dụng cụ chia sẻ (share link) vào mỗi bài viết, nhiều báo cũng tạo những tài khoản riêng trên các mạng từng lớp Facebook, Youtube, Zing… hoặc đăng miễn phí trên internet phiên bản báo in dưới dạng PDF như một sự "tình nguyện" chia sẻ thông tin từ trang báo của mình. Đương nhiên, như vậy cũng không có tức là báo chí điềm nhiên cho phép người khác "chôm chỉa" bài viết của mình, nhưng ở một góc độ nào đó việc này trình diễn.# Nhu cầu muốn được truyền bá tin, bài viết của báo chí. Và sự thật là bất cứ một phóng viên hay một tờ báo nào cũng đều mong mỏi thông tin, bài viết của mình sau khi xuất bản được càng nhiều độc giả biết tới càng tốt mà không quan hoài tới cách thức độc giả tiếp cận là truyền tai, truyền tay tờ báo, bản chụp hay đường link. Bài báo càng được nhiều độc giả quan hoài, san sẻ truyền càng chứng tỏ giá trị thông tin của nó.
Vậy, cớ sao khi độc giả chia sẻ cho nhau các bài báo lại bị hạn chế? Người đọc đâu phải ai cũng đủ trình độ để nếu muốn chia sẻ thì phải "có lời bình" và "trích dẫn"?
Trước những tồn tại, mặt trái, thậm chí là những sự vi phạm pháp luật trắng trợn của một số website… đã khiến cho nhà quản lý buộc phải có biện pháp xử lý. Điều 15, Luật Sở hữu trí tuệ quy định: "tin thời sự thuần túy đưa tin" là "đối tượng không thuộc khuôn khổ bảo hộ quyền tác giả", tức thị người dân có thể đăng lại những nội dung này không cần xin phép tác giả. Ngoại giả, trên internet cũng không đơn giản cấm là xong vì ta chỉ có thể quản lý được các website của cá nhân trong nước, trong khi sẽ có muôn nghìn website được kiến lập ở nước ngoài.
Có lẽ, cách giải thích của ông Hoàng Vĩnh Bảo, Cục trưởng Cục Phát thanh Truyền hình và thông tin điện tử (Bộ thông báo và Truyền thông) là hợp lý. Giải đáp trên một ấn phẩm của TTXVN chiều 1-8, ông Bảo cho rằng: "Nếu san sẻ thông báo thì phải dẫn đường link để người đọc tìm đến nơi sản xuất thông báo đó". Cách thức này là hợp lý, bởi vừa bảo đảm quyền tự do báo chí của công dân, "quyền" được đến với độc giả của mỗi thông báo, bài báo, đồng thời cũng là cơ sở để người đọc (cả cơ quan quản lý) có thể kiểm chứng, so sánh thông tin được truyền có bị méo mó so với nguyên bản hay không. Ngoại giả, các vấn đề khác như, thông báo đăng lại đó có xâm hại quyền sở hữu hay không, có vi phạm thuần phong mỹ tục hoặc vi phạm các vấn đề luật pháp khác hay không… đã có những văn bản liên can điều chỉnh, nếu xảy ra sai phạm cơ quan quản lý theo đó xử lý. Một văn bản quy phạm luật pháp chỉ được nhiều người hiểu nhất để thực thi khi nó quy định cụ thể và rõ ràng.
|
