Thứ Sáu, 26 tháng 7, 2013

Vở kịch nói “Tai biến”: Điểm cộng cho rạp hát Kịch Việt Nam



Một cảnh trong vở “Tai biến”.



Nội dung vở kịch là câu chuyện về số phận của ba người bạn chí cốt đã từng có một thời vào sinh ra tử, là bạn tranh đấu chung tiểu đội, rồi cùng được Nhà nước cử đi du học ở Nga, có chung một hoài bão góp sức xây dựng đất nước. Họ là những người thành đạt, ở mức thang danh vọng cao như thứ trưởng, giám đốc điều hành, thiếu tướng công an… thế mà, trước tiền tài và danh vọng, sự cám dỗ quyền lực, lợi ích phe nhóm, ba người bạn đã thay đổi, cuộc sống của họ quay cuồng trong những âm mưu, suy tính, lọc lừa…

Tên vở kịch của tác giả Xuân Đức ban sơ là "Ba người đàn ông và căn bệnh tai biến", sau đổi thành "Tai biến" cho ngắn gọn. NSND Đình Quang, với con mắt của một đạo diễn lão thành đã cho rằng, không dễ dựng kịch của tác giả Xuân Đức, về mặt bối cảnh thôi cũng đã có những thách thức được đặt ra. Có tới cả chục không gian kịch, làm cách nào để gắn kết, chuyển cảnh cho thuận, cho đẹp mà không mất thời gian, không ảnh hưởng tới sự thu nhận của người xem mà vẫn giúp họ "đã mắt". Đó quả là nhiệm vụ không dễ dàng.

Ăn rơ với phong cách hiện thực lãng mạn của đạo diễn, họa sĩ Doãn Bằng đã cho ra đời một kiểu trang trí đẹp mắt, hiện đại. Một sàn diễn với hiệu quả ánh sáng tối đa, cách trang hoàng gợi tả, dễ xoay chuyển cảnh trí. Ông cũng ứng dụng cách xử lý hiện đại, mới mẻ trên sân khấu, dùng những chiếc ống luôn đổi thay màu sắc, những bục xoay dễ vận chuyển…

Tiết chế, cắt giảm, chọn lựa cách kể chuyện thích hợp, đạo diễn Anh Tú đã có được phiên bản dựng tốt, dẫn dắt trọn vẹn thông điệp mà ê kíp sáng tạo muốn chuyển tải đến người xem, đó là phản chiếu thực trạng nạn tham nhũng trong từng lớp ngày nay và một điểm then chốt: Chính lòng tham khiến con người mù quáng lao vào vòng xoáy tội lỗi… Công tác đạo diễn của NSƯT Anh Tú được những người làm nghề đánh giá cao. Anh làm việc với diễn viên, họa sĩ, nhạc sĩ, đích quan yếu là gắn kết các thành tố trong vở diễn thành một tổng thể, tạo nên tác phẩm nghệ thuật quyến rũ về nội dung cũng như hình thức biểu lộ. Vì thế mà khi xem, khán giả thấy "Tai biến" đạt ở nhiều bình diện: Một cốt truyện kịch chặt chịa, lời thoại đúng với tính cách nhân vật, giàu tính văn chương mà không sáo rỗng; dàn nghệ sĩ diễn xuất đều tay, rõ tính gắn kết và giữ được phong cách lịch duyệt của hí trường; đạo diễn xử lý tình tiết sáng tạo, khúc triết…

Tuy nhiên, qua tổng duyệt, "Tai biến" lộ ra một vài lỗi cần được hoàn thiện. Ví như việc thay màu ở những chiếc cột không dựa theo quy luật nào, làm khán giả khó nắm bắt không gian sự kiện đang diễn ra cũng như chưa hiểu được ý tứ của việc đổi màu. Màn khai từ, màn giao đãi vẫn còn dài, làm tiết tấu kịch hơi nặng. Dàn diễn viên đôi chỗ tỏ ra găng tay, có lúc vấp lời, thoại chưa rõ chữ… Cảnh múa trên nền nhạc "Chiều Mátxcơva" nức danh của Nga để tạo không gian còn có lỗi kỹ thuật…

Dù sao, với một kịch bản được giới chuyên môn đánh giá là khó dựng, đạo diễn Anh Tú và ê kíp đã dàn dựng tác phẩm quyến rũ khán giả từ đầu đến cuối. Người xem không cảm thấy găng mà rất "đã" về cách bóc trần thực trạng một căn bệnh đang gây nhức nhói trong xã hội và tìm được bài học cho riêng mình.