Cẩn trọng khi du lịch mạo hiểm

Đang leo núi, đột nhiên… mất tích Ngày 19/7, ông Ninh Anh Vũ, Phó Giám đốc Vườn nhà nước Hoàng Liên (Sa Pa) cho biết đã có một du khách mất tích trong khi đang leo núi Fansipan. Du khách mất tích là Phạm Ngọc Ánh (sinh năm 1993), sinh viên năm thứ 2 trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội. Theo ông Vũ, du khách bị mất tích nằm trong một đoàn du khách gồm 4 người leo núi Fansipan. Trên đường từ đỉnh núi Fansipan trở về thị trấn Sa Pa chiều ngày 12/7, khi xuống dốc tới độ cao 2.800 mét cả đoàn nghỉ dừng chân, nhưng anh Phạm Ngọc Anh đã tự ý đi trước nên đã bị lạc. Đến khi về đến điểm tụ hội, cả đoàn khách và công ty du lịch tổ chức tour đều không thấy Ánh. Ngay sau khi trở về thị trấn Sa Pa, không thấy Phạm Ngọc Ánh về vị trí tụ hội, đoàn khách du lịch đã bẩm Công an huyện Sa Pa và Vườn nhà nước Hoàng Liên khoảng. Theo thông tin từ đoàn khách du lịch, Ánh không mang gì trên người, thức ăn, điện thoại và các vật dụng đều để lại cho porter (người dẫn đường, khuân vác). Cậu sinh viên Phạm Ngọc Ánh hiện vẫn đang mất tích. Sau khi nhận được thông báo, UBND huyện Sa Pa đã chỉ đạo công an huyện và Vườn nhà nước Hoàng Liên (Sa Pa) tổ chức 3 đoàn (với 30 người) tầng liên tiếp mấy ngày qua ở khu vực quanh địa điểm 2.800 mét và các vị trí phụ cận đỉnh núi Fansipan nhưng đến ngày 30/7 vẫn chưa thấy tăm dạng của Phạm Ngọc Ánh. Đây là trường hợp thi thoảng xảy ra đối với du khách leo núi Fansipan vì hàng ngàn lượt du khách từ trước tới nay leo núi chinh phục “nóc nhà Đông Dương” chưa bao giờ bị đi lạc như trường hợp vừa rồi. Một số phượt thủ từng leo núi Fansipan cho biết, có 3 đường để đi trên Fansipan, hồ hết đều là đường mòn, hiểm nguy thì có nhưng cũng không quá khó đi. Và dù đi bằng đường nào thì cũng có 2 lán trại để nghỉ đêm. Theo tình hình hiện tại, Phạm Ngọc Ánh mất tích ở lán trại có độ cao 2.800m, là khu vực có địa hình hiểm trở với nhiều triền đá và vực sâu, thời tiết khá lạnh, nhiệt độ khoảng 10°C và hiện tại đang có nhiều mưa. Tuy nhiên, theo vắng của Công an huyện Sa Pa thì đoàn khách của sinh viên Phạm Ngọc Ánh không đăng ký leo núi Fansipan tại trọng điểm Du lịch Sinh thái và Giáo dục môi trường Hoàng Liên, không đăng kí qua Đội liên ngành Quản lý Khách du lịch của huyện Sa Pa, không có đơn vị nào đứng ra tổ chức tour mà đoàn tự thuê chỉ dẫn viên và porter đi cùng. Theo cán bộ kiểm lâm Vườn nhà nước Hoàng Liên, việc kiêng nạn nhân gặp nhiều khó khăn vì phạm vi lùng quá rộng, địa hình lại hiểm trở và thời tiết lạnh, mưa to, gió lớn. Cần cẩn trọng khi tham dự du lịch mạo hiểm Dù rằng việc chinh phục “nóc nhà Đông Dương” là sở thích và ham của nhiều bạn trẻ, nhưng từ vụ mất tích của sinh viên Phạm Ngọc Ánh, các cơ quan có chức năng cần cân nhắc và kiểm soát việc cấp giấy phép cho các cơ sở du lịch tổ chức tour leo núi Fansipan. Hiện thời có khá nhiều công ty du lịch vẫn tổ chức các tour cho khách tham dự leo Fansipan, nhưng hồ hết đều theo kiểu “thu tiền rồi kệ khách” rồi “đem con bỏ chợ”. Hồ hết những chuyến du lịch mạo hiểm như thế này thường chỉ có khách du lịch cùng một porter kiêm dẫn đường, chứ rất ít tour có thêm chỉ dẫn viên chuyên nghiệp để chăm chút và quan hoài tới khách hàng. Thêm vào đó, nhiều tour được tổ chức và lăng xê khá quy mô, nhưng không bác ái viên tham vấn cụ thể cho khách hàng về đặc điểm của tour, những điều lưu ý trong quá trình tham dự leo núi… Điều này khiến cho nhiều bạn trẻ đăng ký chinh phục “nóc nhà Đông Dương” trong khi chưa trang bị cho mình những tri thức căn bản về leo núi và cách thức sinh tồn khi rơi vào trường hợp bất trắc. Về vụ việc sinh viên Phạm Ngọc Ánh được cho là mất tích khi leo núi Fansipan, ông Nguyễn Ngọc Hinh (Phó chủ toạ UBND huyện Sa Pa, Lào Cai) khẳng định sẽ yêu cầu soát lại quy trình đưa khách đi du lịch, để làm rõ bổn phận cá nhân trong vụ việc hãn hữu này. Ông Hinh cho biết trong những ngày vừa qua, huyện Sa Pa đã huy động tối đa lực lượng để kiêng kị sinh viên mất tích nhưng địa bàn quá rộng, địa hình nhiều khu vực hiểm trở và phức tạp nên công việc tìm kiếm vẫn chưa đạt kết quả như mong chờ. Các cung đường chinh phục Fansipan thường rất hiểm nguy. Vụ việc của Phạm Ngọc Ánh khiến người dân địa phương rất đồng cảm, chia sẻ. Nhiều người dân địa phương có kinh nghiệm đi rừng, leo núi giỏi nhất đã bỏ công việc nhà, tình nguyện tham dự các đoàn chừng. Thời gian kiếm đã kéo dài liên tiếp trong nhiều ngày, UBND huyện Sa Pa đã quyết định trích ngân sách, nhằm hỗ trợ, nhưng mức chi trả chỉ có ý nghĩa cổ vũ để họ tiếp kiến đồng hành, tìm bằng được nạn nhân. Ông Nguyễn Ngọc Hinh cho biết theo đúng quy định, các đơn vị kinh dinh lữ khách, tổ chức cho khách du lịch tham quan leo núi Fansipan phải đăng ký để khai báo thông tin tại Đội liên ngành quản lý khách du lịch Sa Pa, thẩm tra các điều kiện đảm bảo cho việc leo núi. Sau đó, đơn vị tổ chức sẽ mua vé cho khách để vào Vườn Quốc gia Hoàng Liên, đồng thời liên tưởng làm việc với đơn vị này để dùng dịch vụ chỉ dẫn viên. Đoàn tham quan cũng phải có cán bộ của vườn thông thuộc địa hình cùng đi để giám sát không làm tổn hại đến tài nguyên quý hiếm trong rừng. Đối với khách đi lẻ, đi tự do không phê duyệt các đơn vị lữ khách cũng phải tuân thủ đầy đủ các quy trình này. Theo ông Nguyễn Ngọc Hinh, ngày nay có 2 đường phổ thông để leo núi Fansipan. Một đi từ Trạm Tôn, đường còn lại khởi hành từ Sín Chải, thực dân địa phận xã San Sả Hồ. Do địa hình quá rộng lớn, công tác kiểm soát khách lẻ, tự do vào vườn rất khó khăn. Trên thực tiễn, Vườn Quốc gia Hoàng Liên duy trì các đội kiểm soát trong rừng, nếu rà soát khách không có giấy má đi rừng, không có đủ điều kiện nói trên thì buộc phải quay về và xử phạt theo quy định. Cũng liên can đến vụ việc này, UBND tỉnh Lào Cai đã gửi công văn đến bít tất các điểm kinh doanh lữ hành, làm du lịch trên địa bàn tỉnh, yêu chấn chỉnh công tác quản lý khách khi tổ chức du lịch, leo núi Fansipan. Đặc biệt, chủ toạ UBND tỉnh chỉ đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị các đơn vị kinh dinh dịch vụ lữ khách ký cam kết tổ chức các chương trình du lịch leo núi chinh phục Fansipan thực hành tốt một số nội dung sau: thực hiện đăng ký đầy đủ các thủ tục với các đơn vị quản lý Vườn Quốc gia Hoàng Liên, Đội liên ngành Quản lý Khách du lịch huyện Sa Pa; tuyển lựa chỉ dẫn viên và đội ngũ người dẫn đường thông tỏ địa hình và có nhiều kinh nghiệm leo núi chinh phục Fansipan; tư vấn nhấc du khách các điều cần lưu ý khi leo núi như: luôn nghe theo sự hướng dẫn của chỉ dẫn viên và người dẫn đường; luôn mang điện thoại đầy pin và hành lý bên mình; mang theo trang phục gọn ghẽ, tiện lợi cho việc leo núi; cảnh báo những người có tiền sử về áp huyết, tim mạch và tai biến huyết mạch không nên dự tour; khi có vấn đề gì xảy ra cần báo ngay cho chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng, đơn vị hệ trọng để kịp thời giải quyết. Đồng thời, qua tai nạn hiếm này, những bạn trẻ đang hoặc sẽ có ý định tham gia leo núi Fansipan cũng cần cân nhắc kỹ càng trước khi đăng ký tour du lịch mạo hiểm như thế này. Các bạn cần đăng ký tour với những công ty du lịch có uy tín, nghiên cứu kỹ những điều lợi/ hại khi dự leo núi; đồng thời cần chuẩn bị cho mình những kiến thức cơ bản về leo núi và xử lý tình huống khi có điều không may xảy ra. Khánh An